Rusya-Ukrayna savaşının başladığı 24 Şubat 2022’den bu yana emtia piyasasındaki sert dalgalanmalar devam ediyor.
Ekonomik açıdan tüm dünyayı etkileyen savaş, emtia piyasasında da belirleyici etkenlerden olmayı sürdürüyor.
Savaş nedeniyle emtia fiyatlarında rekorlar kırıldı
Rusya-Ukrayna savaşı ve yükselen güç fiyatları nedeniyle geçen yıl emtia fiyatlarında rekor üstüne rekor kırıldı.
Rusya’nın güç, tarım emtiaları ve metallerin üretiminde önde gelen ülkeler ortasında yer alması bunun en büyük nedeni.
Kısıtlamalar ve müdafaacı siyasetler fiyatları etkiledi
Ülkelerin sanayi eserleri, bilhassa besin ihracatına yönelik uyguladığı kısıtlamalar ve müdafaacı siyasetler da sert dalgalanmalara neden oldu.
Emtia piyasasındaki dalgalanma sürüyor
Emtia piyasasında yalnızca jeopolitik riskler ve arza yönelik kaygılar tesirli olmadı. Emtia piyasasında süreç gören birçok eser ve araç, 2022’de tarihi doruklar yahut 10 yılın en yüksek düzeylerine ulaşmasına rağmen daha sonra ya sert düşüşler yaşadı ya da çok oynak bir seyir izledi.
Bu etmenin yanı sıra Çin’de koronavirüs salgınına yönelik devam eden kaygılar, başta ABD Merkez Bankası (Fed) olmak üzere merkez bankalarının sıkılaşma siyasetleri, resesyon kaygıları ve dolara olan talebin artması da emtia piyasasını baskıladı.
Buğday tarihi tepeden uzaklaştı
Rusya-Ukrayna savaşının başlamasıyla tarım emtialarında üretim ve arza yönelik kaygılar öne çıkmıştı. Savaşın tedarik problemlerini gündeme getirmesi ve yükselen güç fiyatlarının tesiriyle buğday tarihi tepesini görürken, iki büyük buğday ihracatçısı olan Ukrayna ve Rusya’nın savaşta olması, buğday ve mısır ihracatının durma noktasına geleceğine dair korkuları artırmıştı.
Gübre fiyatlarının yükselmesi, soya fasulyesi fiyatlarını üst istikametli etkiledi.
Buğday, 7,80 dolar seviyesinde
8 Mart 2022’de 13,6350 dolarla tarihi tepeyi gören Chicago Ticaret Borsası’nda süreç gören buğday, savaşın yıl dönümünde tarihi doruğunun yüzde 42,8 altında, 7,80 dolar düzeylerinde seyrediyor.
Mısır 6,80 dolarda
Geçen yıl 8,2450 dolarla Ağustos 2012’den itibaren en yüksek seviyeyi gören mısır da 6,80 dolar düzeylerine geriledi. 17,5925 dolarla Eylül 2012’den itibaren en yüksek seviyeyi gören soya fasulyesi de 15,35 dolar düzeylerine indi.
Üretim fazlası olacağına yönelik beklentiler
Üretim fazlası olacağına yönelik beklentiler ve ABD’nin tarım emtia ihracatının düşmesi, son vakitlerde tarım emtialarını etkileyen kıymetli ögeler ortasında yer aldı.
Kahve, zamlanıyor
2022’de 2,6045 dolar ile Eylül 2011’den itibaren en yüksek seviyeyi gören kahve, 1,8595 düzeylerinde seyrediyor. Güney Amerika’da yaşanan elverişsiz hava şartları nedeniyle artan kahve fiyatları, daha sonra üretim fazlası olacağına yönelik beklentilerle geriledi.
Kakao fiyatlarında ise kayda paha bir değişim olmadı. Savaşın başladığı Şubat 2022’de 2.838 dolarla 2020’den itibaren en yüksek seviyeyi gören kakao, bu yılın şubat ayında da 2.818 dolar civarında bulunuyor.
Şeker, yüzde 23,5 artarak 0,2186 dolarla Kasım 2016’dan bu yana en yüksek seviyede
Şubat 2022’de 0,1770 dolar düzeyinde bulunan şeker, yüzde 23,5 artarak 0,2186 dolarla Kasım 2016’dan itibaren en yüksek seviyeyi gördü. Analistler, Hindistan’da şeker üretiminin azalacağına yönelik öngörülerin fiyatlarda yükselişe neden olduğunu belirterek, ülkede şeker rekoltesinin azalmasıyla global arz meselelerinin tetiklenebileceğinden kaygı edildiğini kaydetti. Hindistan’ın dünyanın en büyük şeker üreticisi, Brezilya’nın ise dünyanın en büyük şeker ihracatçısı olduğunu bildiren analistler, bu nedenle 2 ülkedeki gelişmelerin fiyatlar üzerinde tesirli olduğunu vurguladı.
Pamukta düşüş
ABD’de geçen yıl pamuk ihracatına ait olumlu bilgiler pamuk fiyatlarının yükselmesini sağlarken, ülkenin pamuk ihracatında bu yılın başında düşüşler görülmesiyle pamuğa ait talep telaşları gündeme geldi.
Enerji emtialarında sert düşüşler kaydedildi
Enerji emtialarında da geçen yıl doruklar test edilirken, savaşın birinci yıl dönümünde sert düşüşler kaydedildi.
Brent petrolün varil fiyatı savaşın başlamasından bu yana yüzde 40,5 düştü
Mart 2022’de 139 doları aşan Brent petrolün varil fiyatı, bu yılın şubat ayında gördüğü tepeye nazaran yüzde 40,5 düşerek 82,7 dolar düzeylerine geriledi.
Doğalgaz yüzde 78,9 azalışla 2 dolara geriledi
10 doların üzerine çıkarak 14 yılın en yüksek düzeyini gören New York Ticaret Borsası’nda süreç gören doğalgaz da yüzde 78,9 azalışla 2 dolar düzeylerine indi.
Kaynak: Ensonhaber
